Even wat voorbeelden van de werkvloer rond angst;

√ Als manager nam ik, in een tijd van arbeidsschaarste, iemand aan, die eigenlijk niet voldeed aan mijn eigen criteria voor die baan . Dat kwam, omdat ik me vooral liet leiden door de angst dat we het rooster niet rond zouden krijgen. Ik nam iemand aan die niet goed functioneerde, een wissel trok op het team en daarna al snel weer uitviel, waardoor de rooster problemen alleen maar groter geworden waren.

√ Je teamgenoot gedraagt zich op een manier waaraan jij je ergert, maar je zegt er niets van, omdat je bang bent dat je het als een boemerang terugkrijgt. Het gedrag van je collega gaat gewoon door.

√ Jouw leidinggevende verheft haar stem als jij, naar haar zin, iets te lang doorvraagt naar het waarom. Waar is zij bang voor? En hoe bang ben jij?

√ Het valt je op dat je leidinggevende steken laat vallen, maar je houdt je mond. Maak jij je zorgen over je promotiekansen? De ‘vallende steken’ worden een patroon.

√ Je hebt als team een prachtig concept ontwikkeld, jullie zijn razend enthousiast. Toch wordt het afgeschoten; het past niet in een aantal protocollen. De organisatie is bang voor claims.

√  Jouw tempo ligt lager dan het tempo van je collega’s. Je hoopt dat zij het niet merken en begint er zelf zeker niet over. Je bent bang dat als je dat doet, je richting ontslag gemanouvreerd wordt.

Angst-bril

Ik ben er van overtuigd dat angst enorm veel invloed heeft op individuen, teams, organisaties, economie en politiek. Het maakt sommige mensen kapot en is naast mentaal ook financieel een grote verliespost. Zet de ‘angstbril’ maar eens op en kijk dan naar nieuws in kranten, op televisie en internet. Let eens op gedraal, geschreeuw, extreme standpunten, preventieve maatregelen, conflicten en uitbarstingen. Binnen teams en organisaties is het niet altijd gemakkelijk om te ontdekken, maar traineren, roddelen en lange stiltes, zijn vaak wel signalen. Een ander mooi voorbeeld zijn de, in navolging van de curling-ouders uit de tv-serie de Luizenmoeder, curling- teams en -organisaties. Er wordt alles aan gedaan om alles zo veilig mogelijk te maken. Voor een deel heeft dat te maken met de claimcultuur die steeds meer kracht binnen onze teams en organisaties krijgt. Aan de andere kant zijn veel teams en organisaties niet ingericht om gericht van fouten te leren. Daardoor zijn fouten alleen maar lastig.

Vecht, bevries, of vlucht

Wat kun je er nu mee? Een lastige vraag, vooral als je reptielenbrein het liefst kiest voor bevriezen of vluchten. Wat je dan vaak doet, is het onder het vloerkleed schuiven. Wat je niet ziet, is er niet. Als die bult stof maar  genoeg tijd krijgt om hoger te worden, door nieuwe hoopjes die er bij geschoven worden, struikelt er vanzelf iemand een keer over. Het conflict is in alle heftigheid begonnen, vaak met blijvende schade. Wat je veel ziet binnen teams en organisaties is dat er niet over angst gepraat wordt. Het komt niet sterk over en wordt als niet gepast ervaren. Er rust een taboe op.

Vertrouwen

Om aan dat taboe te werken, is het van belang dat de top van een organisatie over angst begint te praten en er mee aan het werk gaat. Angst boven in een organisatie sijpelt altijd door naar ‘beneden’.  Maar ook op de werkvloer kan er mee begonnen worden, vooral door te werken aan het onderlinge vertrouwen. Dat vertrouwen begint met elkaar beter te leren kennen. Wie ben jij, waar kom je vandaan, hoe ben je hier gekomen, wat vind jij belangrijk? Allemaal vragen die jou de ander beter laten begrijpen. Door over, onder andere, deze vragen te praten, groeit het vertrouwen in elkaar en wordt het mogelijk ook je kwetsbare kant te laten zien.