Medelijden?

Je weet van iemand dat hem/haar iets heftigs is overkomen. Bij je eerstvolgende ontmoeting is de kans groot dat gelijk daar het gesprek over gaat. Vaak eindigt het gesprek met iets in de strekking van: sterkte! Zo gaat het mij tenminste vaak.
Ik schrok toen ik in het boek Provocatief coachen over de column van Karin Kuiper las. In die column vertelt ze dat ze na het overlijden van haar man, met haar kinderen op vakantie naar Australië gaat. Daar ontmoet ze een ander gezin, waarvan de moeder haar extra geluk toewenst, omdat zij het zeker nodig heeft. Het effect op Karin is dat ze zich daarna ongelukkig voelt. De goedbedoelde wens heeft dus een averechts effect! Steun uit medelijden werkt tegengesteld! Maar hoe kun je dan reageren?

 
Allereerst is de situatie niet altijd te sturen. Het moet er het moment voor zijn, er moet verbinding zijn en er moet tijd zijn. In het eerder genoemde boek stimuleren de schrijvers om het medelijden te negeren en om uit te gaan van de kracht van iemand. Natuurlijk is het vreselijk wat de betrokkene is overkomen, maar we weten ook dat de betrokkene sterke kanten heeft die ingezet gaan worden om weer verder te kunnen. Aandacht voor die kanten haalt het zielige er vanaf. Ik heb het geprobeerd in mijn privéleven en het werden mooie gesprekken. Maar wat is het moeilijk!

Wat maakt het dan zo moeilijk? Vaak hebben mensen, maar nog vaker mensen in de zorg en het onderwijs, last van de reparatiereflex of het helpinstict. We vinden dat iets kapot is en hebben een diep verlangen het te repareren, zodat het weer “goed” is. Als je op een andere manier wilt ondersteunen, moet je dus die reflex onderdrukken of links laten liggen.

Bronnen:

• Dekkers, Anneke & de Galan, Karin, Provocatief coachen, plaag je klant de goede kant op, Thema, Zaltbommel, 2016

• Miller, William R. & Rollnick, Stephen, Motiverende gespreksvoering, Ekklesia, Gorichem, 2008.